Mural to wielkoformatowe malowidło ścienne. Nazwa pochodzi z języka hiszpańskiego. Murale dzielimy na te o charakterze reklamowym, społecznym i stricte estetycznym. We Wrocławiu mamy przykłady wszystkich trzech wariantów.
Mapa wrocławskich murali
Dzięki muralom sztuka wychodzi poza ramy wystaw, muzeów i galerii. Prawdziwe dzieła można znaleźć w przestrzeni publicznej. We Wrocławiu pojawia się coraz więcej prac artystów ulicznych nie tylko z Polski. Obecnie najwięcej malowideł i instalacji na ścianach można znaleźć na Nadodrzu.
Imponujące murale można znaleźć też na obrzeżach miasta oraz w centrum.
Pl.Społeczny, Loesje, fot. J.Leja (obecnie mural w znacznie gorszym stanie)
Wejście przez bramę Nadodrza
Nadodrze słynie z wyjątkowych murali. Spacer ich śladami może być świetnym sposobem na poznawanie miasta. Malowidła na ścianach przedstawiają historię tego miejsca oraz jego mieszkańców. Na wielu ścianach Nadodrza można zobaczyć pracę streetartowców pochodzących z Wielkiej Brytanii czy Włoch.
Brama Nadodrza ul. Drobnera/Łokietka fot. J.Leja
Niektóre nadodrzańskie kamienice przeszły metamorfozę dzięki rewitalizacji prowadzonej przez władze miasta, inne zaś zostały ozdobione przez artystów sztuki ulicznej. Większość murali na Nadodrzu została stworzona przez artystów zaproszonych przez wrocławską Galerię BWA w ramach projektu Out of Sth.
Ul. Jedności Narodowej 42/44a fot. J.Leja
Mural przedstawia Marka Krajewskiego i bohaterów jego książek. To miejska inicjatywa, stworzona wspólnie z Wydawnictwem Znak, w którym wrocławski pisarz opublikował większość swoich bestsellerów.
Ul. Jedności Narodowej 59A. Mural powstał w ramach festiwalu Out of Something, autorką jest Anna Szejdwik
„Sąsiedzie! Pożycz szklankę cukru” – mural nawiązuje do kryzysu materialnego i zachęca do wzajemnej życzliwości i otwartości na otoczenie. Mural znajduje się na Nadodrzu w podwórku, na którym doskonale widać, jak różnorodna jest to dzielnica: z jednej strony zniszczone kamienice, a w tle nowe fasady.
ul. Rydygiera, 43 Mozaika Nadodrza, fot. J.Leja
Serce z ponad 430 ręcznie wykonanych kafli ceramicznych znajduje się na Rydygiera 43. To projekt, który połączył osoby związane z Nadodrzem. Do stworzenia mozaiki zaangażowały się dzieci, dorośli, przedstawiciele magistratu i organizacji pozarządowych, rzemieślnicy oraz pracownicy instytucji kultury, przedsiębiorcy i artyści.
Podwórko z niejedną historią
Podwórko stworzone przez artystów i mieszkańców, znajduje się na Roosevelta. Bohaterami ponad 250 metrowego malowidła są mieszkańcy, artyści, ulubiona drużyna czy też pupile. Wchodząc na to podwórko za każdym razem można znaleźć wyjątkowy szczegół, który wcześniej mógł umknąć uwadze odwiedzających.
Prace zagranicznych artystów
Ul. Roosevelta 15, Mudwig i Sickboy, fot. J.Leja
Brytyjczycy o pseudonimach Mudwig i Sickboy, tworzą w retro stylistyce, która nawiązuje do pierwszych kreskówek. Mural na ul. Roosevelta 15 nawiązuje do loga firmy Baltona z czasów PRL-u.
ul. Jagiellończyka 33, Escif, fot. J.Leja
ul. Cybulskiego 15, autor: BLU, fot. J.Leja
Mural przy Cybulskiego powstał w ramach festiwalu Out of Sth organizowanego przez wrocławskie BWA. Praca wykonana przez włoskiego artystę BLU.
Przy ul. Cybulskiego 10 można podziwiać pracę Erica Il Cane, który pochodzi z Bolonii. Jego praca nawiązuje do walki na rzecz ochrony praw zwierząt.
ul. Cybulskiego 10, autor: Eric Il Cane, fot. J.Leja
Wyspa Słodowa po metamorfozie
Z pojawieniem się nowego miejsca na Wyspie Słodowej, pojawił się nowy mural. Concordia Design jest ozdobiona pracą Alicji Białej. Malowidło ma ponad 500 metrów kwadratowych i jest pochwałą uważności wobec drugiego człowieka oraz przyrody.
Podwórko na ul. Ruskiej
W podwórku między ulicą Ruską a św. Antoniego można trafić na wyjątkowo kolorowe podwórko. Na jego ścianach znajdują się obrazy wykonane przez różnych artystów. Jednak to nie wszystko, co znajdziemy na ul. Ruskiej 46a, kiedy udamy się tam o zmroku będziemy mogli podziwiać to podwórze w blasku neonów.
Sztuka na obrzeżach miasta
Ul. Krakowska 26, Kelsey Montague
Olbrzymi mural przedstawiający różowego flaminga znajduje się na ulicy Krakowskiej 26. Mural powstał w ramach Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 roku. Wykonała go amerykańska artystka, która sławę zdobyła dzięki swojemu muralowi ze skrzydłami, na którego tle sfotografowała się Taylor Swift.
al. Armii Krajowej, fot. J.Leja
Jak legalnie namalować mural we Wrocławiu?
Murale, które powstają w przestrzeni miejskiej, zanim trafią na mury powinny otrzymać odpowiednie pozwolenie. Gdy ktoś chce wystąpić z wnioskiem o namalowanie murala musi podać konkretne miejsce, gdzie chce go wykonać. Zgody można uzyskać od właściciela lub zarządcy, wybranej kamienicy lub muru. Jeśli budynek jest własnością prywatną, wówczas należy się zgłosić bezpośrednio do spółdzielni bądź wspólnoty mieszkaniowej.
Północno-wschodnią częścią gminnych nieruchomości zarządza spółka Wrocławskie Mieszkania, która również przyjmuje zapytania i wnioski dotyczące wykonania muralu. Jeśli budynek, na którym chcemy umieścić mural jest własnością gminy, wówczas konieczne jest uzyskanie zgody plastyka miejskiego.
W przypadku, gdy budynek znajduje się w gminnej ewidencji zabytków, niezbędne jest pozwolenie miejskiego konserwatora zabytków.
Trzeba też uzyskać zgodę właścicieli terenów przyległych do ścian nieruchomości, na których zostaną wykonane murale (nie będących terenami gminnymi) na korzystanie z nich podczas prowadzenia prac. Należy pamiętać również o tym, że wszystkie szkody, które wynikną podczas realizacji projektu, będzie musiał naprawić organizator.
Znasz murale, które nie znalazły się na mapie i warto je zobaczyć? Wyślij je do nas na adres redakcja@araw.pl.